Minh, bạn nam bên phải. (nguồn: nhân vật cung cấp)
Tiếng Anh của Minh cách đây 2 năm phải nói là rất, rất tệ.. mình có kể cho mấy bạn đồng nghiệp trong công ty nghe về câu chuyện học tiếng Anh của bản thân mà cũng không ai tin, có lẻ là vì họ nghĩ rằng Minh đang phụ trách bộ phận khách hàng doanh nghiệp nước ngoài trong công ty, tiếng Anh toàn ‘đi mây về gió’ ^^
Hồi đó ai cũng như Minh nên chẳng đứa nào dám cười chê đứa nào, chỉ dám nói “mày dốt môn A, B, C,..“ chứ mà nói “mày học tiếng Anh ngu quá!!“ thì kiểu gì cũng bị thằng bên cạnh táng vào đầu (vì dám chửi cả đám ^^ )
Không chỉ mình Minh mà cả đám bạn cùng thời đều có chung suy nghĩ là DẸP BỎ cái môn này qua 1 bên, vào ĐẠI HỌC rồi tính tiếp.
Thầy cô trong trường Đại học không tận tình chỉ dạy như thầy cô hồi còn trung học, hay phổ thông. Không có chuyện thầy cô check bài, chỉ bài, giải bài, kèm cặp từng li từng tí,.. thậm chí còn thất vọng hơn đó là kỹ năng Anh ngữ của Thầy Cô ở Đại học không ‘xuất sắc’ hơn thầy cô phổ thông là bao, họ cũng chẳng có một phương pháp rõ ràng nào cả,.. chính vì vậy là “trình” Anh ngữ của mình và tụi bạn chỉ thấy TỤT chứ không LÊN.
Ở phổ thông thầy cô ép chép từ vựng, ép học ngữ pháp,… nên chí ít vẫn có 1 chút vốn tiếng Anh để còn tự tin, lên Đại học rồi mấy vốn liếng đó cũng lụi theo. Đã dốt nay lại càng dốt hơn.
Đến năm thứ 4 Đại học, đây là thời gian căng thẳng nhất thời sinh viên, có rất nhiều thứ mà tụi mình phải làm (đồ án, đi thực tập, luận văn, bạn trai/bạn gái ^^ ..). Vì vậy cũng không có tâm sức đầu mà nghĩ ngợi tới việc phải NÂNG CAO KĨ NĂNG TIẾNG ANH. Nghe thấy xa vời quá!!
Đúng vậy thật, ra trường là phải tính, Minh còn nhớ nguyên si quãng thời gian sau khi ra trường (tháng 7/2013), lúc đó Minh có đi phỏng vấn một số nơi, từ công ty Nước ngoài tới công ty Việt Nam đứa nào cũng đòi cái chi chi mà dài ngoằng “ti, âu, i, ai, si” (TOEIC), họ phát âm tiếng Anh Minh nghe thấy lạ hoắc, trước giờ có nghe tụi bạn mình nói “TÔ ÍCH” gì đó chứ làm gì có “ti, âu, i, ai, si” gì đâu??
Bị mấy vố như vậy bản thân tự cảm thấy danh dự bị xúc phạm vô cùng, mình cũng tốt nghiệp loại KHÁ, kinh nghiệm làm việc bên ngoài cũng đầy mình (nói chứ Minh chỉ đi làm gia sư Toán 3 năm thôi, he he ^^ ). Nói chung lại là vì mình YẾU KÉM TIẾNG ANH.
Đây là đoạn đầu về hành trình học tiếng Anh của Minh, về sau KẾT QUẢ như thế nào thì mọi người cũng đã rõ (Minh hiện đang là nhân sự phụ trách chính mảng khách hàng nước ngoài của công ty hiện tại Minh đang công tác).
Cách đây 1 tuần khi đang tham gia vào một buổi offline tiếng Anh, Minh có nói chuyện với các anh chị bên cộng đồng Learning Effortless English, và nhận được lời đề nghị viết một bài chia sẻ về câu chuyện học tiếng Anh của bản thân. Lúc đầu Minh nghĩ rằng câu chuyện của mình cũng không có gì đáng nói, vì còn nhiều người giỏi hơn Minh nữa. Tuy nhiên, khi nghĩ lại Minh thấy điều này là cần thiết, vì không phải ai cũng may mắn được như Minh khi có được những quí nhân hỗ trợ, hướng dẫn suốt quá trình học.
Minh quyết định chia sẻ tường tận câu chuyện tự học tiếng Anh của bản thân, và Minh hi vọng rằng những chia sẻ, những kinh nghiệm này sẽ tới được với các bạn có hoàn cảnh, xuất phát điểm tương tự như Minh, tới với những ai đang muốn cải thiện khả năng tiếng Anh của mình mà vẫn chưa có được phương pháp học đúng đắn.
Minh tóm lược bài chia sẻ của mình với 2 điểm chính:
LÀM SAO ĐỂ HỌC GIỎI TIẾNG ANH KHI ĐIỂM BẮT ĐẦU CỦA BẠN DƯỜNG NHƯ BẰNG 0 ??
Chu choa, nhìn mà hoa mắt cả lên, đi làm không biết lương có được 3tr/tháng hay không chứ học tiếng Anh 1 năm đi tong 35tr, ~35 tấn chè của bố mẹ (nhà Minh trồng chè, cà phê, thời điểm đó mỗi tấn chè thu về chưa tới 1tr đồng).
Không đủ chi phí học trung tâm, mình đành tìm cách tự học. Mà tự học thì cũng phải có cách rồi mới tự học được, mình hỏi bạn bè rồi biết tới phương pháp tự học tiếng Anh giao tiếp của một ông thầy người Mỹ.
Học phương pháp này được 2 tuần, Minh cảm thấy vô cùng áp lực, vì lúc đó vốn tiếng Anh của mình rất kém, trong khi phương pháp này lại toàn bộ là tiếng Anh, làm sao để nuốt cho trôi cơ chứ ??
Hiểu ra vấn đề, mình lại bắt đầu quay lại vị trí cũ: HỌC TỪ VỰNG & LUYỆN PHÁT ÂM. Chiều hôm đó mình cùng thằng bạn đạp xe lên đường Nguyễn Thị Minh Khai mua nguyên 1 tập sách về từ vựng, quyết tâm hừng hực, phải cày đủ 3000 từ mới thôi. Hé hé
– Ngày 2: học 10 từ vựng mới tiếp theo
– Ngày 3: suy nghĩ lại: “nếu học 10 từ 1 ngày thì mỗi tháng 300 từ, suy ra: 10 tháng mới xong 3000 từ”.. sặc.. cảm thấy thiếu động lực 🙁
Lại NẢN!… nhưng vẫn tiếp tục. Được 2 tuần, Minh lại thấy có vấn đề, 140 từ đã học thì khi review lại chỉ nhớ được khoảng 50-60 từ, các từ học trước đó xa hơn thì quên sạch. Híc.. khổ thân con…mài sắt thì sắt còn mòn, chứ học trước quên sau kiểu này mình mòn trước sách quá.
Ấy vậy mà hôm đó cậu ta lại khiến mình đi từ bất ngờ này đến bất ngờ khác: làm việc tại 1 trong top 3 ngân hàng lớn nhất tại Việt Nam, lại phụ trách mảng khách hàng doanh nghiệp nước ngoài.
Chậc.. nghe thấy ngại quá. Hỏi ngay: SAO MI GIỎI VẬY?? chỉ cho tao với, đang ngu toàn tập tiếng Anh đây, chẳng biết học thế nào mà không vô nổi…(bla bla…) .. haiz
Sau buổi nói chuyện với cậu bạn Nam, Minh mới vỡ lẻ ra 2 sai lầm trầm trọng của bản thân khi mới bắt đầu tự học tiếng Anh là:
Vậy là hiểu, tối hôm đó mình về lập ngay 1 bản kế hoạch cụ thể, trả lời 5 câu hỏi của cậu bạn Nam đặt ra:
Câu hỏi 1: Tôi đang đứng ở đâu? (ý nói tới trình độ: Beginner, Intermediate, Advanced, Master)
Câu hỏi 2: Mục tiêu học tiếng Anh của tôi là gì? (Học để giao tiếp? Học để thi cử TOEIC, IELTS, TOEFL,..? hay Học để đi du học, du lịch, du hí?…)
Câu hỏi 3: Tôi cần bao nhiêu lâu để đạt được mục tiêu đó? (3 tháng, 6 tháng, 1 năm, 2 năm..)
Câu hỏi 4: Tôi cần học những gì để đạt mục tiêu đề ra? (Cụ thể: từ vựng, ngữ pháp, nghe nói,..).
(Mục tiêu của mình là GIAO TIẾP nên mình cần 2 thứ chính yếu: Từ vựng: 6000 – 8000 từ vựng.. Nghe, Nói: đi theo 1 giáo trình Nghe, Nói phù hợp. )
(CÓ, nhưng nhờ người khác chỉ ^^: Từ vựng: chúng tôi Nghe Nói: Effortless English)
The Mastery of English Skills. Source: VOCA.VN
Việc học tiếng Anh của Minh chính thức bắt đầu từ sau hôm đó (cuối tháng 3/2014). Minh chia việc học của Minh làm 2 giai đoạn chính:
Mục tiêu của mình rất cụ thể: trong vòng 3 tháng Minh sẽ thuộc nằm lòng 3000 từ vựng tiếng Anh thông dụng & có kiến thức cơ bản về Phát âm.
Sau 3 tháng ‘cặm cụi’ với chúng tôi và cô giáo Nga, Minh đã có nền tảng tiếng Anh cơ bản khá ổn. Minh có thể đọc hiểu một văn bản đơn giản tốt (tầm 70-80%) nhờ sở hữu một lượng từ vựng kha khá, kĩ năng phát âm không tệ, nói chung là tốt hơn so với thời điểm 3 tháng trước, đủ tự tin để chuyển sang giai đoạn học tiếp theo.
Thời gian lúc này được nới rộng hơn, Minh có 6 tháng để hoàn thành 40 bài học thuộc giáo trình Original Effortless English chuyên luyện NGHE, NÓI của tác giả AJ Hoge.
Điểm khó khăn nhất của Minh phải đối mặt trong giai đoạn này đó là phải làm quen với các bài học hoàn toàn bằng tiếng Anh, chỉ NGHE , NGHE & NGHE (các bài học chủ yếu dưới dạng MP3, có kèm theo bản transcipt).
9 THÁNG là thời gian để Minh hoàn thành nhiệm vụ này (có dài hơn so với dự kiến ban đầu). Tổng kết lại thành quả gặt hái được sau 1 năm:
Nếu đánh giá dựa trên cấp độ thì Minh đang đứng ở Level INTERMEDIATE (Trung cấp), một thành quả xứng đáng cho 1 năm đầy cố gắng của chính bạn thân mình.
Minh vẫn duy trì tiến độ học như vậy, tuy nhiên có một số thay đổi, theo hướng dẫn của cậu bạn Nam, Minh tham gia nhiều hơn các hoạt động offline tiếng Anh ở bên ngoài. Thường mỗi tuần Minh sẽ dành 3-4 buổi đến lui các địa điểm trong trung tâm thành phố để luyện giao tiếp với người bản ngữ, tham gia vào các clb tiếng Anh như (clb nói tiếng Anh nhà văn hóa Thanh niên, englishme, sozo bùi viện,..) , đây là giai đoạn Minh được cọ sát với tiếng Anh thực tế nhiều nhất, làm quen với nhiều giọng khác nhau (từ giọng Anh, Mỹ, Úc, Canada, cho tới mấy ông India, Singapore, Philippin, và China).
Matt (trái), và Josh (phải) là 2 anh bạn ngoại quốc khá thân thiết mà Minh quen tại một quán cà phê trên đường Bùi Viện, Quận 1, HCM
Mặc dù vậy, nhiều lần nói chuyện với người bản ngữ, Minh vẫn bị rơi vào trạng thái ‘đờ đẫn’, không hiểu họ đang nói cái gì. Sau này về hỏi cậu bạn Nam thì mới vỡ lẻ là do bản thân mình cả, trước giờ tiếng Anh mình đang học là trong sách vở, còn tiếng Anh mấy cô bác người Tây kia đang sử dụng được gọi là REAL ENGLISH (tiếng Anh thực tế), 2 cái này khác nhau rất nhiều. Người bản ngữ thường sử dụng nhiều THÀNH NGỮ (idiom), TIẾNG LÓNG (slang), CỤM TỪ (phrases).v.v. trong văn phong giao tiếp thực tế. Ngoài ra khi nói, họ thường nối các từ lại với nhau thay vì phát âm theo kiểu ONE-BY-ONE (từng từ, từng chữ một). Rất khó để hiểu họ đang nói cái gì trong trường hợp này: W’joominehand’nmethabagovethare ? (“Would you mind handing me that bag over there?”)
(Thời gian thấm thoắt trôi…^^)
KẾT THÚC 15 THÁNG TỰ HỌC TIẾNG ANH, Minh quyết định đi tìm việc, rồi trúng tuyển vào công ty hiện tại, làm cho tới bây giờ. Hành trình từ đứa mất căn bản đến khi có thể giao tiếp tiếng Anh ổn của Minh là 15 tháng, chỉ kể được vọn vẹn trong vài câu chữ ở trên. Minh biết chắc hẳn bạn muốn Minh kể chi tiết hơn nữa, nhưng nếu cứ abc hoài thì sẽ rất chán. Bù lại, Minh sẽ chi tiết hơn ở phần chia sẻ thứ 2:
KINH NGHIỆM HỌC & ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP EFFORTLESS ENGLISH HIỆU QUẢ VÀO GIAO TIẾP.
1. Đọc hiểu tốt (vốn từ vựng tầm 3000 từ, hoặc để kiểm tra chính xác hơn bạn cứ vào trang Tuổi trẻ News, CNN, BBC,.. chọn 1 bài báo bất kỳ, nếu bạn đọc hiểu được từ 70-80% thì OK)
2. Có kiến thức PHÁT ÂM cơ bản.
Trong giáo trình Original Effortless English sẽ có 4 LEVEL (tương đương 40 bài học), mỗi bài học như vậy bạn sẽ học trong thời gian ít nhất 1 tuần ( 7 ngày, hoặc nhiều hơn). Lúc đầu mới học Minh thường mất tới 2 hoặc 3 tuần mới có thể hoàn thành 1 bài học, nhưng sau này Minh phát hiện ra rằng HỌC CÀNG LÂU, NHỚ CÀNG SÂU. Nhất là những đứa có trình độ còn yếu kém như Minh thì điều này là RẤT CẦN THIẾT, việc học đi học lại như vậy không chỉ giúp Minh nhớ làu làu nội dung câu chuyện mà còn giúp đôi tai mình nhận diện Âm tốt hơn, việc nhận diện âm tốt sẽ giúp bộ não phản xạ nhanh, điều này là rất quan trọng trong giao tiếp.
Cấu trúc mỗi bài học thông thường sẽ có 3 phần chính:
– Phần 1: Text article (bản Ebook nội dung câu chuyện)
– Phần 2: MS (mini-stories: các câu chuyện nhỏ), dưới dạng file .MP3
– Phần 3: Audio article (bản âm thanh của phần Text Article), dưới dạng file .MP3
Trình tự học các phần này trong 7 ngày của Minh như sau:
+ Sáng sớm (45 phút): 30 phút đầu Minh tập trung vào việc Nghe và Trả lời phần quan trọng nhất là MS: mini-stories), 15 phút còn lại Minh dành để tập Nói với file Audio Article.
+ Trong ngày: bất cứ khi nào có thời gian rỗi thì Minh sẽ mở loa to các file lên để nghe, lúc đi đường thì đeo tai phone. (Theo thầy AJ Hoge, cái này gọi là TẮM NGÔN NGỮ)
+ Khi đi ngủ: mở file MS (mini-stories) và cứ để mặc nó chạy rồi tự động tắt. Lúc còn học cái này, thằng bạn cùng phòng thường nói là Minh có cái tật ‘nói mớ cao cấp’, khi mớ toàn nói tiếng Anh không thôi. ^^ (thực tế là, trong suốt quá trình bạn ngủ, bộ nào của bạn vẫn hoạt động, nếu trước đó bạn có nạp sẵn cho nó 1 số thông tin, thì khi bạn đi ngủ bộ não sẽ thay bạn sử lý các thông tin đó, chính vì vậy việc nghe tiếng Anh trước khi đi ngủ là 1 điều rất nên và cần thiết)
Mỗi ngày cứ theo lịch học như vậy & lặp lại.
Kết thúc 7 ngày học, Minh tiến hành thu âm lại câu chuyện trong phần Audio Article để kiểm tra lại khả năng phát âm của bản thân, xem sai chỗ nào thì chỉnh. Minh thu âm rất nhiều bản trên mỗi bài học, tới khi nào gần giống với bản gốc của tác giả aj hoge thì thôi. Những bản thu âm đầu nghe thấy giọng mình rất ‘kỳ’ và ‘quê’, nhưng tới bản số 10 thì không nhận ra đó là giọng của mình nữa. (Đừng cười nha bạn ^^, ai cũng vậy cả, thường lúc đầu khi phát âm tiếng Anh bạn sẽ bị ngượng bởi cái khẩu hình miệng chưa quen, nhưng cứ thử tập nói 10 lần, 20 lần.. chắc chắn miệng của bạn sẽ dẻo như kẹo kéo.)
Một lí do quan trọng bạn nên thu âm lại là vì: đây là ‘bằng chứng’ ghi nhận khả năng Nói ở thời điểm hiện tại của bạn, giúp bạn đánh dấu lại những thời điểm quan trọng trong suốt quá trình học, sau này qua học các bài khác mở lại nghe bạn sẽ thấy rõ được sự tiến bộ của mình.
3 điều kiện bạn cần phải làm đủ trước khi chuyển qua bài học MỚI:
Lúc còn học cái này Minh hay có 1 thói quen, đó là BIẾN TẤU các câu chuyện trong bài học thành câu chuyện của chính mình. Minh ví dụ:
Bài học đầu tiên DAY OF THE DEAD, tác giả AJ Hoge kể:
Khi chuyển thành câu chuyện của Minh thì sẽ như sau:
“Carlos buys a new car. It’s a very expensive car. It’s a huge, blue, fast car. While driving down the street, Carlos sees a girl on a bicycle…” ~ (trích đoạn trong câu chuyện)
“I buy a new motorbike. It’s a very expensive motorbike. It’s a model, black, fast motorbike. While riding down the street, I see a hot girl on a bycicle…” ~ (câu chuyện của Minh)
Minh cho rằng đây là 1 cách học rất hay, thay vì nhớ 1 câu chuyện có nội dung xa lạ với mình, thì tại sao không biến tấu câu chuyện đó gần gủi hơn, dễ nhớ hơn? Với cách học này, Minh vừa nhớ được các từ vựng mới học trên chúng tôi vừa biết cách ứng dụng các mẫu câu đã học được vào thực tế, lại bớt nhàm chán.
Ok, Minh chỉ chia sẻ đến đây, chia sẻ nữa chắc hết BÍ KÍP quá, phải dành riêng cho bản thân vài món để phòng thân nữa. ^^ (just kidding)
(Chia sẻ của bạn Trần Hào Minh, Nhân viên văn phòng, sống tại chúng tôi
Nếu bạn cần thêm thông tin về sản phẩm hay cần hỗ trợ tư vấn phương pháp học Effortless English thì có thể liên hệ với cộng đồng theo thông tin sau:
Email: effortlessenglishclub.edu@gmail.com