I. Những lợi ích mà phiên dịch tiếng Nhật mang lại
Trong vài năm trở lại đây, công việc biên phiên dịch tiếng Nhật tại nước ta đang ngày càng phát triển và rất được ưa chuộng bởi mức lương hấp dẫn và cơ hội việc làm rộng mở cùng môi trường làm việc năng động, linh hoạt. Tuy nhiên không dừng lại ở đó, tiếng Nhật nói chung và nghề phiên dịch tiếng Nhật nói riêng còn đem lại cho chúng ta nhiều lợi ích hơn nữa
Với bất cứ quốc gia nào thì ngôn ngữ cũng đều được coi là đại diện cho tinh hoa văn hóa dân tộc, đặc biệt là với những nước giàu truyền thống tại châu Á. Tiếng Nhật cũng không phải là một ngoại lệ. Mặc dù được các chuyên gia về ngôn ngữ đánh giá rằng tiếng Nhật là thứ tiếng rất phức tạp và khó học, tuy nhiên trong quá trình tìm hiểu về cách viết và bảng chữ cái của loại ngôn ngữ này thì người học dường như được khám phá thêm những kiến thức mới rất thú vị về nước Nhật nói chung và văn hóa Nhật Bản nói riêng.
2. Giữ vai trò quan trọng trong công việc
Công việc phiên dịch không chỉ đơn thuần là việc chuyển từ loại ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà còn phải phù hợp trong từng ngữ cảnh và các đối tượng cụ thể, đặc biệt là với những công việc mang tính chất chính trị, ngoại giao giữa các nước như phiên dịch tiếng Nhật đàm phán hay phiên dịch tiếng Nhật hội thảo. Chỉ với một lỗi rất nhỏ thôi cũng có thể gây ra hiểu lầm về ngôn ngữ, dẫn tới nhiều hệ quả nghiêm trọng.
3. Cơ hội gặp gỡ, làm việc và học hỏi với những người thành đạt, nổi tiếng
Khi trở thành một biên phiên dịch tiếng Nhật, bạn không chỉ được tiếp thu một trong những nền văn minh lâu đời và tinh hoa bậc nhất trên thế giới mà còn có cơ hội được ra nước ngoài và gặp gỡ, làm việc với những doanh nhân thành đạt và người nổi tiếng. Thậm chí, khi làm các công việc phiên dịch tiếng Nhật đàm phán thì bạn còn có cơ hội được gặp các nguyên thủ quốc gia hay người đứng đầu của các tổ chức lớn.
4. Cơ hội việc làm lớn
Ngành phiên dịch tiếng Nhật được coi là một trong số những ngành có nhiều cơ hội việc làm nhất hiện nay. Khi trở thành một phiên dịch viên tiếng Nhật, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì bạn cũng đã có thể ứng tuyển vào các công ty, tổ chức tuyển phiên dịch tiếng Nhật ngắn hạn, phiên dịch tiếng Nhật bán thời gian hoặc phiên dịch tiếng Nhật tại nhà theo yêu cầu. Các công việc phiên dịch tiếng Nhật thời vụ hiện nay có nhu cầu tuyển dụng rất lớn với mức lương hấp dẫn, trong khi đó số lượng các ứng viên thành thạo tiếng Nhật lại chưa đáp ứng đủ nên với những người đã và đang học phiên dịch tiếng Nhật mà nói thì đây là cơ hội việc làm cực kỳ rộng mở.
Không chỉ có các công việc phiên dịch tiếng Nhật part time được ưa chuộng mà những vị trí biên phiên dịch tiếng Nhật cố định cũng rất phổ biến trong vài năm trở lại đây nhờ mối quan hệ hợp tác cùng phát triển giữa Việt Nam và Nhật Bản. Có khá nhiều doanh nghiệp tuyển phiên dịch tiếng Nhật làm việc tại Nhật Bản với mức lương có thể lên tới vài nghìn USD mỗi tháng.
5. Thu nhập cao và ổn định
So với mặt bằng chung của các loại ngoại ngữ thông dụng hiện nay tại Việt Nam thì mức lương của phiên dịch tiếng Nhật N3 luôn nằm trong top đầu. Chính bởi báo giá phiên dịch tiếng Nhật ở hầu hết các tổ chức, cơ quan và doanh nghiệp hiện nay luôn ở mức cao nên những cuộc cạnh tranh và tốc độ đào thải trong môi trường này cũng rất khắc nghiệt. Do vậy, ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường thì các bạn trẻ học phiên dịch tiếng Nhật hãy tích cực rèn luyện kỹ năng và trau dồi kiến thức để không ngừng hoàn thiện và phát triển bản thân
6. Nhiều cơ hội thăng tiến
Do đặc thù công việc được tiếp xúc và gặp gỡ với nhiều nền văn hóa khác nhau và đặc biệt nếu may mắn thì bạn có thể được làm việc với những doanh nhân thành đạt, những nguyên thủ của các quốc gia trên thế giới. Quá trình học hỏi và làm việc với họ sẽ giúp bạn trau dồi được rất nhiều điều bổ ích, từ kiến thức, kỹ năng cho tới kinh nghiệm và phong cách làm việc chuyên nghiệp. Không những vậy, bạn còn có thể tạo dựng được mối quan hệ tốt đẹp với họ và nhờ đó cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp cũng trở nên dễ dàng và thuận lợi hơn rất nhiều. Tuy nhiên để làm được điều này thì bạn cũng cần phải luôn luôn nỗ lực học hỏi và phát triển bản thân để cạnh tranh với hàng ngàn ứng viên tài năng khác trên thị trường.
7. Tính chất công việc lâu dài, bền vững
Với nhiều ngành nghề khác thì có thể bạn sẽ phải tìm kiếm các nghề tay trái để đảm bảo trang trải cuộc sống. Tuy nhiên với phiên dịch tiếng Nhật thì bạn hoàn toàn không phải lo lắng về điều này bởi càng có nhiều kinh nghiệm thì tính chất công việc của bạn sẽ càng lâu dài và bền vững. Những phiên dịch viên tài giỏi, có uy tín và có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề sẽ rất được các doanh nghiệp, cán bộ cấp cao tin tưởng, trọng dụng. Thậm chí, có nhiều người còn trở thành nhà ngoại giao tài ba, chuyên viên đàm phán cấp cao cho các công ty có quy mô lớn hoặc các doanh nghiệp nước ngoài.
II. Tầm quan trọng của tiếng Nhật trong thời đại mới
III. Những kỹ năng cần phải có để trở thành phiên dịch viên tiếng Nhật thực thụ
Hiện nay có rất nhiều công ty, doanh nghiệp có nhu cầu tuyển biên phiên dịch tiếng Nhật với mức lương rất cao và chế độ đãi ngộ hấp dẫn. Tuy nhiên để có thể đảm bảo được chất lượng công việc đã đề ra thì bạn cần phải trau dồi các kỹ năng sau đây:
1. Giỏi tiếng Nhật
Đây là điều kiện tiên quyết và cơ bản nhất mà bất cứ ứng viên nào tìm việc phiên dịch tiếng Nhật cũng cần phải đáp ứng. Tất nhiên, trình độ tiếng Nhật của bạn không thể dừng lại ở mức giao tiếp cơ bản thông thường mà bạn còn phải giỏi ít nhất 01 lĩnh vực chuyên môn nào đó để có thể diễn đạt đúng, đầy đủ và chính xác nhất nội dung của bản gốc trong từng hoàn cảnh.
2. Thông thạo tiếng Việt
Một người làm phiên dịch không chỉ đơn thuần là cầu nối trao đổi giữa hai loại ngôn ngữ khác nhau mà đó còn là sự giao lưu giữa hai nền văn hóa lớn. Chính vì vậy, bạn cần phải cực kỳ thành thạo và am hiểu chuyên sâu về ngôn ngữ mẹ đẻ của mình để có thể truyền đạt lại đúng ý và phù hợp với từng ngữ cảnh cụ thể, tránh gây ra các tình huống hiểu lầm do khác biệt về văn hóa và ứng xử.
3. Khả năng giao tiếp
Khi trở thành một biên phiên dịch tiếng Nhật thì việc giao tiếp với rất nhiều người là điều không thể tránh khỏi. Do đó bạn không chỉ phải trau dồi và nâng cao kiến thức ngoại ngữ của bản thân mà còn phải rèn luyện khả năng giao tiếp thật tốt. Bạn cần học cách ứng xử linh hoạt, xử lý tình huống nhạy bén trong nhiều trường hợp và tạo thói quen sử dụng câu từ thật chỉn chu, chuyên nghiệp. Ngoài ra, việc giữ phong thái làm việc tự tin, cởi mở và thân thiện cũng giúp bạn tạo ấn tượng tốt và có được sự tin tưởng của mọi người, từ đó cơ hội thăng tiến trong sự nghiệp cũng được mở rộng.
4. Kiến thức chuyên môn tổng hợp
Như đã trình bày ở trên, để trở thành một phiên dịch viên tiếng Nhật thực thụ thì bên cạnh việc giao tiếp thành thạo, bạn còn phải tích cực nghiên cứu và tìm hiểu về các kiến thức chuyên môn tổng hợp để đảm bảo hoàn thành tốt các công việc được giao. Mỗi một ngành nghề, một lĩnh vực nào đó sẽ có kho từ vựng chuyên ngành riêng và hoàn toàn khác biệt. Do vậy, hãy luôn luôn hoàn thiện mình bằng việc phát triển khả năng ngoại ngữ của bản thân trên ít nhất một lĩnh vực chuyên môn nào đó để có thể tiến xa hơn trong nghề.
5. Am hiểu rõ về kính ngữ
Tiếng Nhật nói riêng và một số các quốc gia tại châu Á nói chung đều cực kỳ coi trọng lễ nghĩa và kính ngữ. Đây là một vấn đề rất phức tạp và gây khó khăn không nhỏ cho những người học phiên dịch tiếng Nhật. Kính ngữ không chỉ được sử dụng đối với cấp trên, người lớn tuổi mà còn được sử dụng với đối tác làm ăn và những người gặp lần đầu. Đây là việc làm cơ bản để thể hiện sự tôn trọng và khiêm nhường với đối phương khi giao tiếp. Bên cạnh đó, văn viết và văn nói của Nhật Bản cũng không hoàn toàn giống nhau nên bạn cần phải tích cực tìm hiểu để sử dụng trong từng hoàn cảnh sao cho hợp lý.
6. Kỹ năng tin học
Kỹ năng tin học cũng là một trong số những yêu cầu bắt buộc của các công ty khi tuyển dụng phiên dịch tiếng Nhật. Là một biên phiên dịch hay cộng tác viên dịch thuật tại nhà thì phần lớn thời gian bạn sẽ phải làm việc trên máy tính. Do đó việc thành thạo các kỹ năng tin học văn phòng cơ bản và các phần mềm hỗ trợ phiên dịch hiện nay là điều không thể thiếu.
7. Kỹ năng tra cứu
Dù là một phiên dịch viên tài giỏi đến đâu và có năng lực như thế nào đi chăng nữa thì trong quá trình làm việc bạn cũng sẽ gặp phải từ mới hoặc những từ chưa rõ nghĩa. Chính vì thế kỹ năng tra cứu đối với một người làm phiên dịch được coi là công cụ sống còn giúp tồn tại và phát triển trong nghề. Với sự phát triển của các công cụ, phần mềm công nghệ tiên tiến như hiện nay thì bạn có thể dễ dàng tra cứu nghĩa của bất cứ từ nào bạn muốn, tuy nhiên việc lựa chọn ngữ nghĩa và diễn đạt nó sao cho phù hợp với câu văn và ngữ cảnh cụ thể lại là điều không hề dễ dàng. Do vậy việc nâng cao kỹ năng tra cứu và sử dụng từ ngữ là rất quan trọng.
IV. Trở thành phiên dịch tiếng Nhật chuyên nghiệp bắt đầu từ đâu?
1. Đam mê học tiếng Nhật
Chắc chắn để tồn tại và phát triển lâu dài trong ngành phiên dịch tiếng Nhật thì bên cạnh kiến thức, kỹ năng ngôn ngữ thành thạo, bạn còn cần phải có đam mê với ngôn ngữ mà mình theo đuổi. Rất nhiều người luôn cảm thấy không có động lực học và dễ dàng bỏ cuộc trước loại ngôn ngữ khó nhằn này, một phần cũng là do không có đủ đam mê và sự hứng thú mà chủ yếu học theo nhu cầu và xu hướng chung của giới trẻ. Đây là một quan điểm hết sức sai lầm.
Mặc dù tiếng Nhật là ngôn ngữ rất được coi trọng với nhu cầu tuyển dụng rất cao nhưng bên cạnh đó thì vẫn có nhiều loại ngôn ngữ khác có thể cho bạn môi trường làm việc lý tưởng. Chính vì thế, nếu thực sự có đam mê hay cảm thấy hứng thú với bất cứ loại ngôn ngữ và đất nước nào thì bạn hãy mạnh dạn học và tìm hiểu về nó. Chính những điều này mới là nền tảng và động lực giúp bạn có thể tiếp tục con đường sự nghiệp của bản thân mình.
2. Xác định lĩnh vực cụ thể
Sau khi đã thành thạo tiếng Nhật cơ bản thì bạn cần phải xác định cho mình một lĩnh vực chuyên môn cụ thể nào đó để nghiên cứu sâu hơn. Mỗi chúng ta đều có một quỹ thời gian và nguồn lực có hạn, ngay cả với tiếng mẹ đẻ thì việc hiểu hết về các chuyên ngành khác nhau đã là điều không thể, chưa nói đến các ngôn ngữ khác như tiếng Nhật. Do đó bạn cần xác định cho mình một lĩnh vực chuyên môn cụ thể để phát triển sâu hơn nhằm tăng cơ hội cạnh tranh với các ứng viên khác và đảm bảo hoàn thành tốt chất lượng công việc được giao.
3. Lựa chọn chuyên ngành
Mỗi một lĩnh vực ngành nghề khác nhau sẽ bao gồm rất nhiều chuyên ngành cụ thể. Việc bạn cần làm là xác định cho mình chuyên ngành mà bản thân muốn theo đuổi. Hiện nay tại Việt Nam có khá nhiều trường đại học, cao đẳng đào tạo ngoại ngữ chuyên ngành tiếng Nhật như Đại học Ngoại ngữ, Đại học Ngoại thương, Đại học Hà Nội, Đại học Thăng Long…
V. Con đường trở thành một phiên dịch viên tiếng Nhật chuyên nghiệp
1. Tích lũy kiến thức, kinh nghiệm
Để trở thành một phiên dịch viên tiếng Nhật chuyên nghiệp thì bạn cần không ngừng tích lũy và trau dồi kiến thức, kỹ năng phiên dịch cho bản thân. Ngoài việc tham gia đào tạo tại các khoa tiếng Nhật của nhiều trường Đại học, Cao đẳng trên cả nước thì bạn cũng có thể tự tìm hiểu thêm các sách phiên dịch tiếng Nhật hoặc đăng ký tham gia các khóa học biên phiên dịch tiếng Nhật và lớp biên phiên dịch tiếng nhật TpHCM 2018 để học hỏi kinh nghiệm và nâng cao kỹ năng nghề nghiệp.
2. Trong lĩnh vực phiên dịch tiếng Nhật
Để nâng cao kỹ năng phiên dịch tiếng Nhật của bản thân thì tốt nhất bạn nên làm việc trong lĩnh vực chuyên môn mà mình đang nghiên cứu để bổ sung vốn từ vựng cũng như tích lũy kinh nghiệm. Hơn thế nữa, khi làm việc trong chính lĩnh vực của mình thì bạn có thể được gặp gỡ và học hỏi từ các tiền bối đi trước, từ đó tạo dựng các mối quan hệ hữu ích cho công việc của bạn sau này. Ngoài ra việc làm đúng với chuyên môn từ những việc nhỏ nhất sẽ giúp bạn có sự trải nghiệm bổ ích, con đường thăng tiến cũng từ đó mà dễ dàng và thuận lợi hơn.
3. Ngoài lĩnh vực phiên dịch tiếng Nhật
Ngoài lĩnh vực phiên dịch tiếng Nhật chuyên môn thì bạn cũng hoàn toàn có thể sang Nhật Bản sinh sống và học tập để có trải nghiệm thực tế nhất và có cơ hội rèn luyện trình độ hàng ngày, đặc biệt là trong môi trường công sở của người bản xứ. Đây chính là con đường học tiếng Nhật ngắn mà hiệu quả nhất giúp bạn cải thiện kỹ năng của mình một cách nhanh chóng và dễ dàng làm quen với văn hóa, các ứng xử của người Nhật để tích lũy kinh nghiệm cho bản thân trong quá trình làm việc sau này.
4. Xây dựng, học hỏi từ những người có kinh nghiệm, nghiên cứu
Hiện nay có rất nhiều công ty tuyển phiên dịch tiếng Nhật tại Hà Nội, phiên dịch tiếng Nhật tại TpHCM hay các tỉnh thành khác như Đà Nẵng, Bắc Ninh, Hải Phòng, Bình Dương, Thanh Hóa… Dù là lĩnh vực nào thì đây cũng là môi trường tuyệt vời và thuận tiện để bạn có thể học hỏi kinh nghiệm và rèn luyện kỹ năng từ những bậc tiền bối trong nghề, chắc chắn nó sẽ giúp ích rất nhiều cho bạn trong việc nâng cao khả năng của bạn thân và phát triển hơn nữa trong sự nghiệp.
Một phần rất quan trọng trong công việc cộng tác viên dịch thuật, đặc biệt là những người làm freelancer đó chính là xây dựng hình ảnh thương hiệu cho bản thân. Nhờ những mối quan hệ đã tích lũy được thì bạn hoàn toàn có thể tự lập một website dịch thuật cho riêng mình và liên hệ với khách hàng, vừa kiếm thêm thu nhập lại vừa tích lũy được kinh nghiệm.
5. Tự tìm hiểu, nghiên cứu
Có rất nhiều môi trường học phiên dịch tiếng Nhật giúp nâng cao khả năng ngoại ngữ của bạn. Đó có thể là sách báo, các lớp học đào tạo ngắn hạn, các buổi hội thảo, nói chuyện trên diễn đàn và các sự kiện lớn. Thậm chí khi tham gia các hoạt động này, bạn không chỉ được mở rộng vốn kiến thức của bản thân và có thêm định hướng cho sự nghiệp của mình mà còn xây dựng được thương hiệu cá nhân và biết đâu sẽ được tuyển dụng ngay sau đó nếu thể hiện tốt bản thân.
Có rất nhiều cơ hội việc làm cho biên phiên dịch tiếng Nhật, không chỉ ở các thành phố lớn mà còn ở khắp các tỉnh thành trên cả nước như phiên dịch tiếng Nhật tại Thanh Hóa, phiên dịch tiếng Nhật tại Bình Dương, phiên dịch tiếng Nhật tại Đà Nẵng, phiên dịch tiếng Nhật tại Hải Phòng, Hưng Yên và nhiều tỉnh thành khác. Tuy nhiên để trở thành một phiên dịch viên thực thụ và chuyên nghiệp với mức lương hấp dẫn thì bạn còn cần phải đối mặt với nhiều thử thách và khó khăn trong nghề.
1. Liên tục học hỏi, cập nhật kiến thức và am hiểu nhiều lĩnh vực
2. Tính kỷ luật cao trong công việc
Người Nhật và văn hóa Nhật Bản luôn rất đề cao và coi trọng tính kỷ luật, đặc biệt là trong nghề phiên dịch tiếng Nhật. Bạn cần phải rèn luyện cho mình sự trung thực và chính xác với văn bản gốc để tránh hiểu lầm và gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho công ty. Trong nghề phiên dịch không cho phép sự cẩu thả, mọi câu từ, lời lẽ đều phải được chỉn chu và xem xét rất nhiều lần sao cho diễn đạt được hoàn hảo nhất và đúng nhất với nguyên gốc cũng như phù hợp với văn hóa các nước, có như vậy bạn mới có thể tồn tại và phát triển.
3. Áp lực công việc lớn
Bất kỳ công việc nào cũng có những áp lực nhất định. Riêng với nghề phiên dịch tiếng Nhật thì áp lực còn đến từ rất nhiều phía, từ cấp trên, từ đồng nghiệp và thậm chí là cả các đối tác. Sức ép từ việc phiên dịch trực tiếp và sự căng thẳng cao độ khi phải vận dụng từ ngữ linh hoạt với tốc độ nhanh nhất tại các buổi đàm phán, hội thảo cấp cao kết hợp với sức nóng từ phiên dịch tiếng Nhật cabin chắc chắn sẽ gây không ít khó khăn cho bạn. Vượt qua được những áp lực này, bạn sẽ có cho mình bản lĩnh và kinh nghiệm thực tế, từ đó dễ dàng được trọng dụng và coi trọng hơn trong quá trình làm việc.
4. Cần có kỹ năng nắm bắt và hiểu tâm lý người nói
Phiên dịch không chỉ đơn thuần là việc chuyển từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà trong quá trình làm việc, bạn còn phải chú ý quan sát từng cử chỉ, thái độ và nét mặt của người đối diện để có thể ứng xử cho phù hợp. Mỗi một cử chỉ hay biểu hiện nào đó trên gương mặt của đối phương đều là tín hiệu và gửi đến một thông điệp nào đó mà bạn cần phải nhanh chóng tiếp nhận. Nắm bắt tâm lý nhanh nhạy và thấu hiểu cảm xúc của người đối diện sẽ giúp ích cho bạn rất nhiều trong công việc cũng như góp phần không nhỏ trong thành công của những buổi đàm phán hay ngoại giao giữa các nước.
VII. Mức lương phiên dịch tiếng Nhật
Với cấp độ cơ bản là các công việc phiên dịch tiếng Nhật part time, phiên dịch tiếng Nhật tại nhà thì mức lương sẽ dao động từ 70 – 90 USD/ ngày hoặc 50 USD cho mỗi buổi phiên dịch. Với cấp độ nâng cao như phiên dịch tiếng Nhật xây dựng hay các công ty thương mại có quy mô lớn thì mức lương ước tính khoảng 100 – 150 USD/ ngày hoặc 80 USD cho mỗi buổi. Cuối cùng, với cấp độ phiên dịch cao cấp trong các cuộc họp, buổi đàm phán quan trọng hoặc trong các cuộc gặp ngoại giao giữa các nước thì mức lương có thể lên tới 220 – 350 USD/ ngày, tương đương với 130 USD cho mỗi buổi phiên dịch. Nếu quy đổi theo chế độ lương hàng tháng thì mức lương phiên dịch tiếng Nhật hiện nay có thể dao động từ 15 đến 30 triệu.